Maak kennis met Veerle
Blog van Veerle Heijnen | 29 oktober 2021
Sinds kort is Veerle Heijnen bij Maakdestad aan de slag als adviseur duurzame gebiedsontwikkeling. In deze blog maak je kennis met Veerle. Ook lees je alles over haar onderzoek naar het verbeteren van participatie rondom klimaatadaptatie.
“Tijdens mijn zoektocht naar een plek waar ik aan mijn favoriete onderwerpen – design thinking, participatie en duurzaamheid – kon werken, ben ik op het spoor gekomen van Maakdestad. Wederzijds enthousiasme heeft ertoe geleid dat ik hier sinds begin oktober werkzaam ben!
Participatie en duurzaamheid als rode draad
Mijn interesse voor deze onderwerpen is ontstaan tijdens mijn bachelor Industrial Design aan de TU Eindhoven, waar ik mij voornamelijk heb bezig gehouden met design thinking binnen sociale en duurzame design projecten. Participatie maakte vaak onderdeel uit van het proces, om bijvoorbeeld te begrijpen wat eindgebruikers vonden van een ontwerp. Na mijn bachelor was ik op zoek naar meer inhoudelijke kennis op het gebied van duurzaamheid. Zo ben ik terecht gekomen bij de master Environmental Management and Policy aan de Universiteit van Lund (in Zweden). Naast dat ik heb genoten van het prachtige Zweedse landschap, de cultuur en nieuwe vriendschappen, heb ik kennis opgedaan over de ‘fundamentals for sustainability professionals’. Dit waren vakken (en excursies!) over bijvoorbeeld milieu-economie, life-cycle-analyses en water, energie en afvalsystemen. Deze kennis heb ik gebruikt om duurzaamheids-management of -beleid beter te begrijpen en te studeren hoe dit binnen verschillende organisaties, waaronder (lokale) overheden, kan worden toegepast.
Onderzoek naar participatie bij klimaatadaptatie
Ik heb voor mijn afstuderen onderzoek gedaan naar de participatie van verschillende stakeholders, zoals woningcorporaties, bedrijven en bewoners, bij de ontwikkeling en implementatie van gemeentelijke klimaatadaptatiestrategieën. Het is bekend dat stakeholders hier een belangrijke rol in spelen en dat ze betrokken moeten worden in verschillende fasen van het klimaatadaptatie proces, maar het is niet duidelijk hoe dit moet gebeuren.
Om hierachter te komen, heb ik interviews afgenomen met verschillende stakeholders in de gemeente Nieuwegein. Als eerste ben ik op zoek gegaan naar de barrières en drijfveren voor klimaatbestendig handelen. Dit deed ik voor elke fase van het klimaatadaptatie proces: begrijpen; plannen; en beheren. Zo kwam ik erachter dat inwoners de term klimaatadaptatie vaak niet kennen, maar dat ze wel weten wat het betekent om in een leefbare omgeving te wonen. Woningcorporaties zitten vaak ook nog in de begrijpende fase: ze hebben op dit moment geen duidelijk beeld waar eventuele problemen – zoals hittestress, wateroverlast of droogte – zouden kunnen ontstaan en voelen er dus ook geen verantwoordelijkheid voor. Projectontwikkelaars zijn al een stap verder, ze willen plannen gaan maken, maar zijn nog op zoek naar concrete handvaten van de gemeente. Zo zijn er nog veel meer barrières en drijfveren, die vaak onderling met elkaar verbonden zijn en afhankelijk zijn van de zeven geïdentificeerde stakeholder groepen en de fasen van het proces.
Framework om participatie te verbeteren
Vervolgens heb ik een framework ontwikkeld op basis van adaptive governance – een concept wat in de literatuur gebruikt wordt om complexe problemen aan te vliegen. Drie elementen zijn hierin opgenomen: flexibiliteit in de vorm van verschillende typen governance; participatie gebaseerd op representatie, communicatie en autoriteit; en leren als single, double- en triple-loop leren door het gehele proces. Met behulp van het framework, heb ik per stakeholder groep en fase van het proces geanalyseerd wat voor interventiepunten kunnen worden toegepast om de barrières te overkomen en profijt te maken van de drijfveren. Zo wordt er bijvoorbeeld aanbevolen om in gesprekken met inwoners jargon, zoals het woord klimaatadaptatie, te vermijden, om inspiratiessessies met woningcorporaties te organiseren om ideeën en informatie uit te wisselen en om een set eisen op te stellen voor projectontwikkelaars, waar ze uit kunnen kiezen.
Aanpak aanpassen op de behoeften
Alhoewel de resultaten specifiek zijn voor de context, laten ze zien dat het enorm belangrijk is om bewust te zijn van de behoeften van de verschillende stakeholder groepen en te begrijpen hoe adaptive governance daarop kan inspelen. Op deze manier kunnen lokale overheden verschillende manieren vinden om stakeholders te betrekken bij het klimaatbestendig maken van de samenleving.
Niet alleen klimaatadaptatie, maar ook andere maatschappelijke opgaven vragen steeds meer om een goede samenwerking tussen de overheid en samenleving. Ik kijk er naar uit om samen met mijn collega’s bij Maakdestad hier een innovatieve, creatieve, maar vooral ook praktische invulling aan te geven!
Naast mijn interesse in deze onderwerpen, ben ik graag aan het sporten (tennis, yoga, padel, fietsen, wandelen) en sta ik vaak in de keuken, bezig met het koken of bakken van iets lekkers.
Wil je meer weten over mijn scriptie? Stuur me een berichtje, vraag me om een link naar de webinar die ik hierover heb gegeven of lees mijn volledige thesis op https://lup.lub.lu.se/student-papers/search/publication/9054712